Kilka razy do roku do małej, drewnianej chaty z niebieskimi oknami, stojącej tuż przy cerkwi w Rzepniku przyjeżdżają ludzie z całej Polski. Z karimatami i śpiworami, bo warunki w chacie panują raczej polowe – w ofercie nocleg we wspólnej sali i jedna działająca łazienka. Ale chętnych i tak nie brakuje, bo w przyjeździe do tej wsi pod Krosnem nie o wygody chodzi. W tej drewnianej chacie, a raczej w otaczających ją lasach i łąkach, odbywają się od lat nietypowe warsztaty kulinarne. Ich organizator, etnobotanik i profesor Uniwersytetu Rzeszowskiego Łukasz Łuczaj, najpierw zabiera uczestników do lasu i na łąki, gdzie wszyscy zbierają dziko rosnące rośliny, bulwy i kwiaty, a potem wspólnie przygotowują z nich posiłki. W menu każdych warsztatów – najbliższe zaplanowane są na wrzesień – znajdują się potrawy, których głównym składnikiem są dzikie owoce, liście i kłącza, dostępne o danej porze roku. To dla przykładu czyściec błotny, pokrzywa, żywokost, czosnek niedźwiedzi, miodunka, jasnota, topinambur. Wyliczać można jeszcze długo, bo to dopiero początek całkiem sporej listy dziko rosnących produktów, z których uczestnicy warsztatów gotują zupy, czy smażą placki. - Zainteresowanie warsztatami jest naprawdę duże – mówi nam Łukasz Łuczaj. - W Rzepniku pojawiają się zdecydowanie różni ludzie. Jedni przyjeżdżają do nas raz, innych gościmy nawet kilkakrotnie. W warsztatach dzikiego gotowania biorą udział zarówno pracownicy supermarketów, jak i dobrzy kucharze. Podróżnicy, artyści i naukowcy – wylicza organizator. Żeby przekonać się, z jakimi wrażeniami wracają do domów, wystarczy przeczytać wpisy na kilku kulinarnych blogach, których autorzy na własnej skórze przetestowali warsztaty dzikiego gotowania. Teraz tłumaczą, do czego można dodać jasnotę czy gwiazdnicę gajową. Z zapałem opowiadają, jak smakuje tajska zupa z ostrożeniem, placki z żywokostem, czy frytki z czyśćca błotnego. I właściwie wszyscy bez wyjątku dodają - to była przygoda. Kulinarne eksperymenty Polaków Dla osób, z którymi rozmawiałem o warsztatach Łukasza Łuczaja, ich powodzenie to dowód na kilka kulinarnych rewolucji, których jesteśmy świadkami. Po pierwsze – jesteśmy coraz bardziej świadomi tego, co ląduje na naszym talerzu. Nie od razu muszą to być dziko rosnące rośliny czy kwiaty, ale przynajmniej produkty wytworzone w ekologicznych gospodarstwach, pochodzące od zaufanych dostawców, a nie z magazynów dużych sieci supermarketów. Po drugie – otworzyliśmy oczy na świat. Coraz częściej i dalej podróżujemy, a z wojaży przywozimy przepisy, przyprawy i inne produkty, które odważnie dodajemy do naszego domowego menu. I po trzecie – gotowanie i zdrowe odżywianie stało się zwyczajnie modne. Chętnie eksperymentujemy w kuchni, stosując nietypowe diety czy właśnie, wykorzystując pomijane do tej pory produkty. - Polacy rzeczywiście są bardziej świadomi tego, po co sięgają ze sklepowych półek. Zaczęliśmy zwracać uwagę na etykiety, skład produktów. Unikamy barwników, konserwantów, a wybieramy zdrowe, ekologiczne produkty – mówi nam dietetyk Paulina Kruk. A skąd popularność warsztatów dzikiego gotowania? - Ich uczestnicy z pewnością chcą spróbować czegoś nowego, zdrowego. Są zwyczajnie ciekawi jak smakują zioła i dziko rosnące rośliny. To dowód na to, że chętniej eksperymentujemy – dodaje Kruk. Jeść jak ludzie pierwotni Takim dietetycznym eksperymentem wydaje się stosowanie diety paleo, inaczej nazywana dietą ludzi pierwotnych. Jej pochodzenie zawdzięczamy dr. Lorenowi Cordainowi, dietetykowi z Uniwersytetu Stanowego w Colorado, który opierając się na wiedzy o tym, co jedli nasi odlegli przodkowie opracował zasady diety dostosowanej, jego zdaniem, do naszych genetycznych uwarunkowań i potrzeb organizmu. A ten (zdaniem Cordaina) cierpi, ponieważ dostarczamy mu coraz więcej wysoko przetworzonych produktów, co jest prostą drogą do kolejnych chorób cywilizacyjnych – choćby cukrzycy i otyłości. Według zaleceń diety paleo powinniśmy wyrzucić z jadłospisu przede wszystkim wszystkie przetworzone produkty, a do tego zboża, nabiał i cukier. Zamiast tego w menu powinny znaleźć się głównie produkty wysokobiałkowe – mięsa (w tym dziczyzna) i podroby, owoce morza i ryby plus warzywa i owoce niezawierające skrobi. Wszystko w naturalnej postaci, żeby jak najbardziej zbliżyć się do tego, co jadł człowiek pierwotny, zanim jeszcze z łowcy stał się hodowcą. Dieta zdobywa rzesze zwolenników, ale w środowisku medycznym nie brakuje opinii, że może być szkodliwa dla zdrowia. Przede wszystkim z uwagi na dominującą pozycję mięsa, które dodatkowo może być zanieczyszczone chorobotwórczymi mikrobami. Duże kontrowersje wzbudza również jedna z odmian diety paleo (tzw. raw paleo), według której wszystkie produkty powinny być spożywane na surowo, w tym również mięso. Łukasz Łuczaj: - Ja promuję głównie jedzenie dzikiego zielska, a nie dziczyzny. Dzikich zwierząt jest za mało, żeby wszyscy z tego korzystali. Zielska na sałatkę czy zupę, nie zabraknie. Proponuję strategie mieszane. Listki z pola, owoce z lasu lub zarośli, ale kalorie raczej od dobrego ekologicznego rolnika. W pożywieniu pochodzącym z dzikich zwierząt mało jest kalorii i trzeba by się albo namęczyć, albo wybić wszystkie ryby i sarny w okolicy. Surowe mięso szkodzi? A co z kwestią jedzenia surowego mięsa? Z jednej strony od lat w menu mamy przecież tradycyjny tatar, ale z drugiej strony nie brakuje opinii, że jedzenie surowego mięsa jest po prostu niezdrowe. Dietetycy i lekarze tłumaczą, że jedząc surowe mięso, możemy zarazić się wieloma bakteriami (chodzi o salmonellę i bakterię coli - red.), których uniknęlibyśmy, poddając mięso obróbce termicznej, podczas której te bakterie są niszczone. Specjaliści stanowczo odradzają zwłaszcza spożywanie surowej wieprzowiny, bo to stwarza ryzyko zarażenia włosieniem lub tasiemcem uzbrojonym. Ten pierwszy pasożyt może doprowadzić nas nawet do śmierci. Z kolei tasiemiec uzbrojony wyniszcza organizm – może spowodować anemię, a gdy larwy zagnieżdżą się w mózgu, mogą uszkodzić nasz układ nerwowy. Paulina Kruk: - Surowe mięso może zawierać bakterie i pasożyty niebezpieczne dla naszego zdrowia. Możemy sobie jedynie zaszkodzić, a nie pomóc. Ryzyko jest naprawdę spore. Nie powinniśmy też opierać naszego jadłospisu na monotematycznych dietach. To również może być niebezpieczne. Najlepiej stosować zróżnicowane metody, dostarczać organizmowi wszystkich niezbędnych składników. - Prawda leży pośrodku. Czyste, surowe mięso to wspaniały pokarm. Zawiera nawet witaminę C i choćby z tego powodu jedli je Eskimosi – mówi nam Łukasz Łuczaj. - Ale, no cóż, czasem zdarzają się mniejsze lub większe problemy z jakimiś bakteriami, czy pasożytami zawartymi w mięsie. Dlatego osobiście nie polecam np. spożywania surowego mięsa świń i dzików, choć na przykład w regionie Dali w Yunnan w Chinach jada się surową świninę – tłumaczy etnobotanik i dodaje: - Osobiście na surowo jadam tylko wołowinę, ale znam osoby, które bardziej eksperymentują. Owady są pyszne Eksperymentem w gastronomii wciąż pozostaje jedzenie owadów. Opinia ta dotyczy przynajmniej naszej części świata, bo już naukowcy z Meksyku pokusili się o skatalogowanie gatunków owadów, które trafiają na stoły w formie kulinarnych przekąsek i wyszło im, że owady (w sumie 1,7 tys. gatunków – red.) zjadane są przez mieszkańców ponad stu krajów. Może dlatego, że są bogate w białko i nienasycone kwasy tłuszczowe. - A niektóre są po prostu pyszne – przekonuje Łukasz Łuczaj. Na własnym podniebieniu będzie można sprawdzić to w Łodzi, gdzie pod koniec lipca otwarty został bar "Insekt". W menu zupy, kanapki, przekąski, desery i drinki. W wersji tradycyjnej lub z dodatkiem owadów – koników polnych, świerszczy, larw mącznika, termików i szarańczy. - Insekty są suszone, hermetycznie zapakowane i już wcześniej poddane obróbce termicznej. Wszystkie mają atest Unii Europejskiej. Sprowadzamy je z Francji, z hurtowni, która zaopatruje w suszone owady zdecydowaną większość europejskich restauracji serwujących insekty – opowiada Magdalena Tsikampoungoui, właścicielka baru "Insekt". Jej mąż pochodzi z Kongo i to on przygotował autorskie menu z owadami, które małżeństwo serwuje w barze. - Przy układaniu menu Rene wracał pamięcią do smaków swojego dzieciństwa – opowiada Magdalena. Sam pomysł na bar z insektami w menu narodził się podczas spotkań z przyjaciółmi. A koniki polne i świerszcze mogą być tylko początkiem, a raczej przystawką. Rene i Magda mają w planach serwowanie dań z dodatkiem skorpionów. Na razie do swojego pomysłu muszą jeszcze przekonać urzędników sanepidu, którzy zakwestionowali jadłospis z szarańczą. Właściciele muszą dostarczyć przetłumaczone na język polski dokumenty potwierdzające pochodzenie i wyniki badań, które przeszły przygotowane do zjedzenia owady.

Dzika Róża / Szynk u Fojermana Kuchenne rewolucje. "Szynk u Fojermana" to nowa nazwa restauracji "Dzika Róża" w Golejowie, która przeszła Kuchenne rewolucje Magdy Gessler. Restauratorka

Alkoholizm to poważna choroba. Przekonała się o tym Magda Gessler, która przybyła do Gubina na jedną ze swoich rewolucji. W miejscowości na pograniczu Polski i Niemiec przyjrzała się restauracji Gospoda. Okazało się, że właścicielka ma problemy z piciem. Czy restauratorce udało się stworzyć smaczną knajpkę i pomóc pani Beacie? We wczorajszym odcinku Kuchennych rewolucji Magda Gessler zmierzyła się z podwójnym problemem. W Gubinie odwiedziła restaurację Gospoda. Początkowo knajpka prosperowała dobrze, bo właścicielka Beata, która nie miała pojęcia o gotowaniu, znalazła wyśmienitą kucharkę Elę. Ela niestety zachorowała i musiała opuścić Gospodę. Jej obowiązki przejęła Beata i doszło do katastrofy kulinarnej, której zapobiec mogła tylko Magda Gessler. Uważna restaurotatorka od początku zauważyła, że Beata ma poważny problem ze sobą. Przepytała pracowników i szydło wyszło z worka. Beata rzadko przychodzi do restauracji, a jak już jest to w niej pije! Magda wiedziała, że sposób na uratowanie Gospody jest tylko jeden - albo Beata zapisze się na spotkania Anonimowych Alkoholików, albo rewolucji nie będzie. Beata niechętnie zgodziła się na warunek Gessler. Rewolucja mogła się rozpocząć. Gospoda zmieniła nazwę na Dzika Świnia, w której serwuje się dania z dziczyzny. Miała być to gratka dla niemieckich turystów. Po 4 tygodniach Gessler wróciła do Gubina. Beata przyznała, że przestała pić i uczęszcza na spotkania AA. Niestety w programie najważniejszy jest smak potraw, a tego zabrakło. Chociaż Dzika Świnia nie dostała rekomendacji, Magda Gessler odniosła jednak sukces w walce z alkoholizmem! Zobacz:Gessler chwali się brzuchem na Instagramie!

dzika świnia kuchenne rewolucje